صنعت اینترنت اشیاء (IoT)، در سال 2016 سروصدای زیادی به پا کرده بوده که این قضیه در سال ۲۰۱۷ به اوج خود رسیده است؛ به گزارش Gartner Report، تعداد دیوایسهای بهرهمند از این سیستم از مرز 8.4 میلیارد گذشته است. این یعنی چیزی بیش از جمعیت کرهٔ زمین و پیشبینی میشود که در سال 2020 این عدد به 20.8 میلیارد برسد! از آنجایی که هر روز خانهها، ادارات و ماشینهای بیشتری به استفاده از این سیستم روی میآورند، وجود دولوپرهایی که از عملکرد صحیح دیوایسها اطمینان حاصل کنند ضروری است. به گفته گرگ گورمن، دولوپر ارشد IoT در شرکت IBM، در بررسی این دیوایسها نکات زیادی باید مد نظر قرار داده شوند که از جملهٔ آنها میتوان به امنیت، شبکهسازی، مهندسی سیستمها، برنامهنویسی کلود و در نهایت برنامهنویسی سختافزاری دیوایس مورد استفاده اشاره کرد. وی مسلط بودن به چند زبان برنامهنویسی را یک مزیت میداند که میتوان به واسطهٔ آن در بخشهای مختلفی از تیم کار کرد و مسئولیتهای متفاوتی را برای رسیدن به این هدف بر عهده گرفت. به طور کلی، در این مقاله قصد داریم ببینیم که به چه شکل میتوان در حوزهٔ آیاوتی، به یک دولوپر موفق مبدل شد.
به عقیدهٔ کورنیلوس آمپتازیس، برنامهنویس شرکت InfoLearn، به طور کلی ۴ مرحله برای ساخت یک دستگاه با قابلیت اتصال به IoT وجود دارد که عبارتند از:
1. سرهمبندی کردن سختافزاری دیوایس: برای انجام این مرحله نیاز به داشتن دانش مهندسی است و به طور معمول دولوپرها دخالتی در این امر ندارند. بیشتر این دیوایسها نیاز به بوردها و سنسورهای پیشرفتهای دارند که مهندسین سختافزار کار نصب آنها را عهدهدار هستند.
2. برنامهریزی دیوایس: مهارت برنامهنویسی در این مرحله لازم است چراکه باید اطلاعات خوانده شده از روی سنسورها به سرور فرستاده شوند و انجام این مرحله میسر نخواهد بود مگر با برنامهنویسی درست و دقیق.
3. برنامهریزی سرور برای دریافت و ذخیره داده از دادههای ارسالی از دیوایس: در این مرحله پای یک زبان سمت سرور به میان میآید که از آن جمله میتوان به PHP ،Asp.NET و یا Node.js و سیستمهای مدیریت دیتابیسی همچون MySQL و SQL Server که از زبان SQL استفاده میکنند اشاره کرد.
4. نمایش اطلاعات در سمت گیرنده: در این قسمت نیاز به یک اپلیکیشن و یا وبسایت وجود دارد که دیتا روی آن نمایش داده شود. مهارت برنامهنویسی در این مرحله نیز خودنمایی میکند و زبانهای PHP ،Python ,JavaScript ،HTML، CSS ،SQL و برخی فریمورکهای مربوطه به کمک دولوپرها میآیند.
آمپتازیس همچنین میگوید که به طور حتم همهٔ این کارها جزو وظایف یک دولوپر نیست و برای شروع کار در این حوزه خود فرد باید تصمیم بگیرد که علاقهمند به داشتن مسئولیت در کدام یک از فرصتهای شغلی بالا است. در ادامه، 6 توصیه که از دولوپرهای صنعت IoT در مورد شروع کار در این حوزه گردآوری شدهاند را به اختصار بیان میکنیم:
1. سنسورها را به خوبی بشناسید
کارن پنتا، رئیس دانشگاه Tufts و عضو شرکت IEEE، بر این باور است که برخلاف سایر برنامهنویسان، آن دسته از دولوپرهایی که تمایل به کار در این صنعت دارند باید دانش خوبی در مورد سنسورها و ارتباط وایرلس داشته باشند. برای دولوپرهای IoT داشتن پیشزمینه در علوم کامپیوتری یا الکترونیکی شرط لازم است. او میگوید IEEE و سایر سازمانهای حرفهای دیگر دورههای آنلاین یادگیری سنسورها و برنامهنویسی را به مشتاقان ارائه میدهند و سنسورها و کیتهای ارزان قیمتی وجود دارند -همچون رسپبریپای- که برای تمرین میتوان مورد استفاده قرار داد.
برایان کستر، رئیس بخش IoT در Autodesk معتقد است که شما برای ورود به دنیای اینترنت اشیاء نیاز به اطلاعات در مهندسی مکانیک و راهوساختمان نیز دارید چرا که سنسورها در حقیقت دیتای فیزیکی جمعآوری میکنند. برای حرفهای شدن در این صنعت پرطرفدار باید همهفنحریف بود و علاوه بر کنجکاو بودن نسبت به دنیای اطراف، عشق و علاقهٔ قلبی به اینکار نیز یک باید است.
2. بر روی رابط کاربری تمرکز کنید
زمانی که روی یک محصول تجاری IoT کد میزنید، باید سعی کنید ذهن کاربران را بخوانید و خود را به جای آنها قرار دهید. کیت کلین، مهندس ارشد شرکت Wink مشتریان و تجربهٔ آنها از محصول تولید شده را در اولویت میداند و شکست آنها را در استفاده از محصولی که ما مسئولش هستیم، غیرقابل قبول توصیف میکند. به اعتقاد وی، محصول ما باید برای همه افراد مناسب باشد نه فقط افرادی که به اصطلاح خورهٔ تکنولوژی هستند. از آنجایی که کیفیت و اعتماد جزء لاینفک تجربهٔ کاربری مطلوب هستند، باور دولوپر نیز در تولید محصول میبایست بر همین ۲ اصل استوار باشد.
در واقع برای دریافت اطلاعات درست در خصوص تجربهٔ کاربری، ارتباط با مشتریان و گرفتن فیدبک بهموقع از آنها ضروری است. این تنها راهی است که میتوان از تجربهٔ دیگران برای ارتقاء تولیدات استفاده کرد.
3. پایتون یا جاوا اسکریپت یاد بگیرید
سوز هینتون، رئیس پشتیبانی فنی مایکروسافت، یادگیری زبان جاوا اسکریپت را پیش از تبدیل شدن به یک دولوپر IoT بهشدت توصیه میکند؛ استفاده کردن از یک زبان یکسان تحت وب هم برای بکاند و هم برای دیوایس سودمند خواهد بود بنابراین جاوا اسکریپت با داشتن قابلیت استفاده در هر ۲ حوزه (بکاند و دیوایس) یکی از بهترین گزینه ها خواهد بود.
راب لور، مدیر ارشد ارتباط توسهدهندگان در شرکت Progress نیز با سوز موافق است و اضافه میکند که علاوه بر جاوااسکریپت، استفاده از پایتون و سیشارپ و حتی داتنت هم میتواند به دولوپر کمک کند. به اعتقاد وی، در دنیای پیشرفتهٔ امروزی جایی برای کار با سمپل کدها، اسناد دستی، و یا اطلاعات ناکافی و پراکنده سازندگان سختافزار وجود ندارد (برای شروع یادگیری زبان پایتون، میتوان به دورهٔ آموزش رایگان زبان برنامهنویسی پایتون در سکان آکادمی مراجعه نمایید.
4. با رسپریپای کار کنید
الیوت شراک، مؤسس شرکت Thryv یک پیشنهاد ویژه برای کسانی که دانش کافی در زمینهٔ کامپیوتر یا الکترونیک ندارند ارائه داده است که چیزی نیست جز کار بر روی پروژهها با یک رسپریپای.
این کامپیوترهای کوچک دستی و ارزان قیمت برای کار روی پروژههای IoT انتخاب خوبی هستند؛ این دیوایسها به شما کمک میکنند که مدارها را به یکدیگر متصل کنید و سپس آنها را به یک نرمافزار لینک دهید. انجام پروژههای ساده و کنار هم قرار دادن آنها راه خوبی است برای اینکه به کارفرمایان نشان دهید شما پتانسیل خبره شدن در این زمینه را دارید. هینتون در تایید الیوت به این موضوع اشاره میکند که استفاده از دستگاههایی همچون Tessel 2 ،Particle Photon و یا Raspberry دقیقا همان چیزی است که یک دولوپر IoT برای اثبات خود به آن احتیاج دارد (شاید به این دلیل که کوچکتر هستند و سرعت کمتری دارند و شما را بیشتر به چالش میکشند!)
5. عضو یک تشکل باشید
شرکت در گردهماییهای تخصصی و بودن در کنار سایر دولوپرها و کارفرمایان و مخترعین و بهرهمند شدن از ایدههای دیگران برای تبدیل شدن به یک متخصص IoT واجب است. دنیای اینترنت اشیاء هنوز بسیار جدید و در عین حال پیچیده است و فقط قسمت محدودی از آن تاکنون برای ما مشخص شده است. این موضوع در ابتدای امر جالب به نظر نمیرسد اما این شرایط مبهم برای افرادی که تمایل به کشف کردن چیزهای جدید دارند میتواند ایدهآل باشد.
6. مهارتهای خود را بهروز نگه دارید
الی دوو، از محققان و مخترعین شرکت IBM، بر این باور است که دانستن یک پلتفرم و داشتن مهارتهای محدود در یک حوزه کافی نیست؛ پلتفرمی که امروز با آن کار میکنید ممکن است 6 ماه بعد منسوخ باشد بناراین مهارت شما در یک پلتفرم دیگر قطعا به فریادتان خواهد رسید. در واقع یک دولوپر صنعت اینترنت اشیاء باید در تکنولوژی غرق باشد و هر آنچه مربوط به صنایع مختلف مرتبط با تکنولوژی است را بداند. اگر با پیشرفتهای فناورانه همراه باشید، میتوانید اطمینان داشته باشید که آنچه شما قرار است تولید کنید قابلیت اینکه در نوع خودش بینظیر باشد را دارا است.
نتیجهگیری
صنعت آیاوتی صنعتی نوین است اما در عین حال میبینیم که در ایران هم کمابیش شرکتهایی شروع به سرمایهگذاری روی این صنعت کردهاند؛ درست است که همواره برخی تکنولوژیها با یک تاخیر چند ساله به کشورهایی همچون ایران میرسند اما به هر حال دست کاربران ایرانی -ولو پس از چند سال- به این دست تکنولوژیها خواهد رسید و کسانی هوشمند هستند که خود را برای چنین بازار تشنهای آماده کرده و پیش از تقاضای بازار کار، خود را به مهارتهای مورد نیاز برای صنعت آیاوتی تجهیز سازند.